Διακλαδικό ή ενδοκλαδικό εμπόριο: Η ανάλυση των δεδομένων των Ελληνο-Αλβανικών εμπορικών συναλλαγών

Abstract

Μετά την κατάρρευση του σοσιαλιστικού συστήματος, το εμπόριο ανάμεσα στις Βαλκανικές πρώην σοσιαλιστικές χώρες και τις δυτικές οικονομίες αυξήθηκε σημαντικά. Η εξέλιξη αυτή αφορούσε σε σημαντικό βαθμό την Ελλάδα η οποία κατέστη βασικός εμπορικός τους εταίρος, κυρίως λόγω της γεωγραφικής της θέσης. Η περίπτωση των εμπορικών σχέσεων Ελλάδας-Αλβανίας παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον καθώς αυτές ξεκινούν από περίπου μηδενικό σημείο προ έναρξης της διαδικασίας της μετάβασης και πραγματοποιούν εντυπωσιακή αύξηση από τις αρχές της δεκαετίας του 1990. Στην εργασία αυτήν αναλύονται οι τάσεις και οι εξελίξεις των εμπορικών σχέσεων ανάμεσα στην Ελλάδα και την Αλβανία για την περίοδο 1993-2002. Οι εμπειρικές διερευνήσεις των τάσεων του παγκόσμιου εμπορίου κατέδειξαν ότι πολύ συχνά τα έθνη εμπορεύονται πάνω στη βάση του ενδο-κλαδικού αντί του δια-κλαδικού εμπορίου. Ότι δηλαδή αντί να ανταλλάσσουν διαφορετικά προϊόντα πάνω στη βάση του παραγωγικού τους πλεονεκτήματος όπως προβλέπει η κλασική θεωρία, τελικά εμπορεύονται τα ίδια ή παρόμοια προϊόντα. Τα κύρια σημεία προς διερεύνηση στην εργασία αυτής είναι: • Η δομή του Ελληνοαλβανικού εμπορίου τα τελευταία 10 χρόνια. Συγκεκριμένα η διερεύνηση του κατά πόσο το εμπόριο ανάμεσα στις δυο χώρες είναι δια-κλαδικής ή ενδο-κλαδικής μορφής. Αυτό πραγματοποιείται με τον υπολογισμό του καθιερωμένου στη βιβλιογραφία Δείκτη Ενδοκλαδικού Εμπορίου (ΔΕΕ) που αποκαλύπτει και την ένταση του ενδο-κλαδικού εμπορίου ανάμεσα στις δυο χώρες. • Τα προϊόντα που αφορά το ενδο-κλαδικό εμπόριο. Στο θέμα αυτό η μέθοδος της Αυτόματης Ταξινόμησης της Ανάλυσης Δεδομένων χρησιμοποιείται προκειμένου να συμπληρώσει τα ευρήματα με βάση το ΔΕΕ, εξειδικεύοντας σε ποιες ομάδες προϊόντων αναφέρεται το εμπόριο αυτό. Συγκεκριμένα, η δομή και οι τάσεις του εμπορίου ανάμεσα στην Ελλάδα και την Αλβανία εξεταζονται πάνω στη βάση της σχετικής θέσης που καταλαμβάνουν τα προϊόντα αυτά στις συνολικές εξαγωγές και εισαγωγές διαχρονικά.

The collapse of the socialist system in the Balkan countries accelerated the expansion of their trade with the western market economies and Greece in particular, which turned out to be a basic trading partner mainly due to its geographical position. The case of trade between Albania and Greece is very interesting since these two countries, moved from negligible trade exchanges before the beginning of the transition process to an impressive expansion since the early 1990s. This paper analyzes the patterns and the developments of the Greek trade with Albania for the period 1993-2002. Empirical evidence on international trade suggests very often nations trade on the basis of intra rather than inter-industry. In other words, instead of trading different products on the basis of their productive advantage, as classical trade theory suggests, nations trade the same or related products. The main points investigated in this paper are: • The structure of the trade between Greece and Albania. In particular the examination of whether the patterns of the trade between the two countries provide evidence on inter or intra-industry trade structures. This is achieved by using the standard tool of the Intra Industry Trade Index which reveals the intensity of Intra Industry Trade (HT). • The main products intra-industry trade refers to. The Classification method of the Statistical Data Analysis is utilized in order to specify the findings of the IIT index analysis. Specifically, the structure and the trends of trade between Albania and Greece are examined on the basis of the evolution of the relative position of the products in their total exports and imports over time.